Վերջին թարմացումը. 2025 թվականի մարտի 16

1. Ներածություն

Արս Տեխնեն նվիրված է բոլոր մասնակիցների համար հարգալից, ներառական և մտավոր խթանող միջավայրի ստեղծմանը։ Որպես հետազոտական նախաձեռնություն, որը ուսումնասիրում է արվեստի, տեխնոլոգիայի և գիտակցության խաչմերուկները, Արս Տեխնեն կարևորում է քննադատական մտածողությունը, ստեղծագործական արտահայտումը և միջառարկայական համագործակցությունը։ Այս Էթիկայի կանոնագիրքը սահմանում է այն սկզբունքներն ու ակնկալիքները, որոնք ապահովում են բոլոր մասնակիցների կառուցողական և էթիկական ներգրավվածությունը։

Այս փաստաթուղթը ձևավորվում է համայնքի կողմից և ենթակա է շարունակական վերանայման՝ բաց քննարկումների և համատեղ որոշումների միջոցով։

2. Հիմնական արժեքներ

2.1. Հարգանք, ներառականություն և համայնքային կառավարում

• Արս Տեխնեն հավատարիմ է ներառականությանը և ողջունում է բազմազան տեսակետներ՝ ապահովելով տարածք, որը զերծ է խտրականությունից ռասայի, սեռի, սեռական կողմնորոշման, հաշմանդամության, ազգության կամ համոզմունքների հիման վրա։

• Էթիկական խնդիրների, կառավարման և համայնքային քաղաքականության վերաբերյալ որոշումները պետք է համայնքով սահմանվեն՝ բաց ֆորումների, պարբերական վերանայումների և համայնքային քվեարկության մեխանիզմների միջոցով։

2.2. Բաց գիտելիք և թափանցիկ ընթացակարգեր

• Բոլոր հետազոտական և ստեղծագործական արդյունքները պետք է համապատասխանեն բաց հասանելիության սկզբունքներին, հստակ սահմանված ընթացակարգերով՝ փոխանակման, փոփոխման և վերագրման համար։

• Մեթոդաբանության, տվյալների ամբողջականության և գեղարվեստական նպատակների թափանցիկությունն անհրաժեշտ է վստահելիության և մատչելիության ապահովման համար։

2.3. Համագործակցային և միջառարկայական փոխանակում

• Մենք խրախուսում ենք միջառարկայական և միջտեսակային երկխոսություն, ներգրավելով արվեստագետներին, տեխնոլոգներին, գիտնականներին և ոչ մարդկային արարածներին։

• Գիտելիքի փոխանակումը և համատեղ ստեղծումը պետք է փոխշահավետ լինեն, ապահովելով, որ բոլոր մասնակիցները ստանան արժանի ճանաչում և շարունակական ներգրավման հնարավորություններ։

2.4. Կայունություն և էթիկական փահպանություն

• Արս Տեխնեն առաջնահերթություն է տալիս էկոլոգիական իրազեկվածությանը և գործունեությանը, նվազագույնի հասցնելով շրջակա միջավայրի ազդեցությունը և խրախուսելով պատասխանատու ռեսուրսների օգտագործումը։

• Տեխնոլոգիական և գեղարվեստական միջամտությունները պետք է գնահատվեն երկարաժամկետ կայունության և վերականգնման ներուժի տեսանկյունից։

2.5. Ստեղծագործական ազատություն և պատասխանատվություն

• Թեև նորարարությունը և փորձարարությունը Արս Տեխնե-ի գործունեության հիմքում են, մասնակիցները պետք է գիտակցեն նոր մեդիայի, ԱԲ-ի և կենսատեխնոլոգիական միջամտությունների էթիկական հետևանքները։

• Էթիկական նկատառումները պետք է ուղղորդեն գեղարվեստական և հետազոտական պրակտիկան, ապահովելով հարգանք ինչպես մարդկանց, այնպես էլ ոչ մարդկանց նկատմամբ։

3. Համայնքային չափանիշեր և մասնագիտական վարքագիծ

Արս Տեխնեի բոլոր անդամները պարտավոր են՝

• Վարք դրսևորել հարգալից և արժանապատիվ ձևով։

• Ներգրավվել կառուցողական երկխոսության մեջ՝ նախապատվությունը տալով քննադատական վերլուծությանը, այլ ոչ թե անձնական վիրավորանքներին։

• Հարգել գաղտնիությունը, համաձայնությունը և բոլոր ներգրավված մասնակիցների ամբողջականությունը՝ ներառյալ մարդ արարածներն ու ոչ մարդիկ։

• Ակտիվորեն մասնակցել համայնքային որոշումների կայացման գործընթացին, ապահովելով, որ էթիկական խնդիրները բաց քննարկվեն և համատեղ կարգավորվեն։

• Պահպանել թափանցիկություն հետազոտական և գեղարվեստական պրակտիկաներում՝ ապահովելով պատշաճ վերագրում և ճանաչում։

• Նախապատվությունը տալ կայունությանը և նվազագույնի հասցնել էկոլոգիական ազդեցությունը բոլոր նախագծերում։

4. Էթիկական հետազոտություն և գեղարվեստական պրակտիկա

4.1. Բաց էթիկական վերանայման ընթացակարգ

• Կենսաարվեստ, ԱԲ, գենետիկ մեդիա կամ մարդ-ոչ մարդ փոխազդեցություն ընդգրկող ցանկացած հետազոտություն կամ գեղարվեստական նախագիծ պետք է անցնի բաց էթիկական վերանայում, որը կիրականացնեն համայնքի անդամներն ու էթիկայի խորհրդատուները։

• Էթիկական նկատառումները պետք է ներառվեն նախագծի բոլոր փուլերում, և բաց փաստաթղթավորումը պետք է հասանելի լինի բոլոր շահագրգիռ կողմերին։

4.2. Պատասխանատու նորարարություն

• Բոլոր անդամները պետք է բացահայտեն հնարավոր շահերի բախումները հետազոտություններում և համագործակցություններում։

• Պետք է պահպանվեն էթիկական չափանիշներ, երբ աշխատում են կենդանի համակարգերի, ԱԲ-ի և նոր մեդիայի հետ։

• Նախագծերը պետք է ձգտեն ներառել համաձայնության վրա հիմնված փոխազդեցություններ ինչպես մարդկանց, այնպես էլ ոչ մարդկանց հետ։

5. Էթիկական խնդիրների և խախտումների կարգավորում

5.1. Բաց միջնորդություն և հակամարտությունների կարգավորում

• Էթիկական խնդիրներն ու վեճերը պետք է կարգավորվեն թափանցիկ, համայնքի կողմից կառավարվող միջնորդության գործընթացով։

• Էթիկայի ֆորում կստեղծվի, որը կհամակարգի բաց քննարկումները և կսահմանի ուղեցույցներ։

• Համայնքի անդամները կարող են ներկայացնել մտահոգություններ անանուն կերպով, և բոլոր հաղորդագրությունները կվերաբերվեն գաղտնիությամբ և արդարությամբ։

5.2. Խախտումների հետևանքներ

• Էթիկայի կանոնագրքի խախտումները կարող են հանգեցնել միջնորդության, ժամանակավոր կասեցման կամ Արս Տեխնե-ի միջոցառումներից և համագործակցություններից հեռացման։

• Էթիկական խախտումների վերաբերյալ որոշումները կընդունվեն համայնքով, ապահովելով արդարություն և թափանցիկություն։

6. Շարունակական վերանայում

• Այս Էթիկայի կանոնագիրքը կենդանի փաստաթուղթ է, որը ենթակա է պարբերական վերանայման և համայնքի կողմից առաջարկվող փոփոխությունների։

• Բոլոր անդամներին խրախուսվում է ակտիվորեն մասնակցել քննարկումներին՝ բարելավելու և հարստացնելու էթիկական չափանիշները։

• Համայնքը կանցկացնի պարբերական էթիկական վերանայումներ, ապահովելով հաշվետվողականություն և հարմարվողականություն նոր մարտահրավերներին։

Արս Տեխնե-ին մասնակցելով՝ բոլոր անդամները համաձայնվում են պահպանել այս սկզբունքները՝ ձևավորելով հարգալից, կայուն և նորարար միջավայր համատեղ հետազոտության և ստեղծագործության համար։